Bagaimana menjadi sebuah negara merdeka?
Cara paling mudah adalah dengan mengisytiharkan kemerdekaan.
Pengisytiharan bermaksud membuat pengumuman tentang sesuatu keadaan.
Pengiytiharan boleh dibuat secara sembunyi atau sulit ataupun secara terbuka.
Ia juga boleh dibuat secara berseorangan ataupun dilakukan dihadapan individu
lain. Dalam hal ini, pengisytiharan kemerdekaan sesebuah negara merujuk kepada
pengumuman secara terbuka yang dilakukan di hadapan individu lain. Ini memenuhi
kehendak sesebuah negara itu untuk merdeka iaitu bebas daripada pengaruh orang
lain. Jika ianya dilakukan secara sembunyi atau bersendirian, ia mungkin takut
terhadap respon pihak lain. Dalam hal ini, ia tidak bebas dan tidak merdeka.
Walau bagaimanapun, pengisytiharan secara sembunyi atau bersendirian ini
mempunyai kelebihan yang membolehkan tindakan pengisytiharan itu memperlihatkan
usaha untuk bebas dan merdeka. Sebagai contoh, jika sesebuah negara yang ingin
merdeka mempunyai musuh yang sangat sukar untuk ditewaskan, pengisytiharan
secara sembunyi dan bersendirian ini boleh menguatkan lagi semboyan untuk
merdeka. Dalam hal ini, perjuangan untuk merdeka sepenuhnya bermula dengan
kemederkaan yang diisytiharkan lebih awal tersebut. Setakat ini, belum ada
sebarang pengisytiharan kemerdekaan secara sulit boleh dilihat. Hal ini mungkin
kerana sifat pengisytiharan itu yang ingin memaklumkan tentang kemerdekaan
negara tersebut lalu tidak memungkinkan ianya dilakukan secara sulit. Sebagai
contoh, Indonesia disiytiharkan merdeka pada tahun 1945 meskipun masih berada
dalam penjajahan Belanda. Namun, pengisytiharan ini telah menyemarakan api
penentangan terhadap Belanda sehinggalah memaksa Belanda menyerah kalah pada tahun
1949. Dalam hal ini Indonesia dikatakan mencapai kemerdekaan apabila pengisytiahran
dibuat pada tahun 1945. Dalam sudut lain, Indonesia boeh juga dilihat merdeka
pada tahun 1949 iaitu ketika Belanda menyerah kalah secara rasmi. Perkembangan
terbaru pula menyebut Belanda sebagai menerima kemerdekaan Indonesia 1945 dalam
usaha merapatkan hubungan di antara kedua-dua negara. Dalam hal ini,
kemerdekaan Indonesia 1945 dilihat sebagai kemerdekaan secara de facto.
Kemerdekaan secara rasmi iaitu secara hitam putih dan secara bersama (negara
penjajah dan negara dijajah) pada 1949 juga masih relevan mengikut perspektif
perundangan.
Berbeza dengan Malaysia yang mencapai kemerdekaan melalui kata
sepakat dengan penjajah, pengisytiharan kemerdekaan pada 31 Ogos 1957 adalah
diterima tanpa sebarang perdebatan. Dalam kes Sarawak pula, beberapa fakta dan hujah perlu diambil
kira. Pertama, Sarawak merupakan sebuah negara merdeka semasa pemerintahan
Dinasti Brooke sehinggalah Jepun menjajah pada tahun 1945. Selepas Jepun
menyerah kalah, Sarawak dianggap memperoleh semula kemerdekaannya. Status ini
adalah wajar tanpa sebarang deklarasi kemerdekaan. Sebagai pemilik sah
kerajaan, Rajah Charles Vyner Brooke kemudiaanya menyerahkan Sarawak kepada
British melalui pembentukan Koloni Mahkota Sarawak. Sebaik sahaja penyerahan
ini dibuat, Sarawak bukan lagi negera merdeka. Pada 9 Julai 1963 pula, wakil
kerajaan tempatan Sarawak telah mengikat perjanjian bagi membentuk Malaysia.
British sebagai kuasa penjajah bersetuju untuk memberikan kemerdekaan Sarawak
melalui Malaysia pada 31 Ogos 1963. Sehubungan dengan itu, sebuah kerajaan
Sarawak dibentuk pada 22 Julai. Walau bagaimanapun, tarikh kemerdekaan dalam
perjanjian ini terpaksa ditunda kepada 16 September. Sabah dan Singapura walau
bagaimanapun mengisytiharkan diri sebagai bebas daripada kuasa colonial pada 31
Ogos seperti mana yang dipersetujui dalam Perjanjian Malaysia yang asal.
Akhirnya pada 16 September, ketiga-tiga kerajaan mengisytiharkan kemerdekaan
melalui Malaysia. Apa yang berlaku pada 22 Julai di Sarawak adalah satu proses
penyediaan sebelum kemerdekaan. Dalam hal ini, Sarawak telah mencapai status
berkerajaan sendiri seperti mana yang dicapai oleh Malaya pada tahun 1955. Dalam
kes Singapura pula, ia dilihat mencapai status berkerajaan sendiri juga pada
tahun 1955 walaupun British secara rasmi memberikan status itu pada tahun 1959.
Tindakan Singapura yang dilihat sebagai mengisytiharkan kemerdekaan adalah pada
31 Ogos 1963 meskipun tiada pengisytiharan kemerdekaan dilakukan secara
spesifik. Pengisytiharan secara rasmi hanya dibuat pada 16 September.
No comments:
Post a Comment